Với khả năng nâng và di chuyển hàng hóa nặng, xe nâng trở thành một công cụ hỗ trợ không thể thiếu trong các ngành công nghiệp và kho bãi. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và tránh những tai nạn không đáng xảy ra, việc tuân thủ những nguyên tắc an toàn xe nâng là điều hết sức quan trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ điểm qua những nguyên tắc an toàn cơ bản mà mọi người cần tuân thủ khi vận hành xe nâng.
Xe nâng và các mối nguy hiểm cần biết
Xe nâng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng hạ và vận chuyển hàng hóa cho nhiều doanh nghiệp. Tuy nhiên, sử dụng xe nâng một cách không đúng cách có thể gây nguy hiểm và không đảm bảo an toàn. Thống kê cho thấy hàng nghìn vụ tai nạn xe nâng xảy ra hàng năm, làm thương tật nhiều công nhân, với con số lên đến 1500 người.
Không tuân thủ nguyên tắc an toàn xe nâng có thể gây tai nạn nghiêm trọng
Những tai nạn xe nâng có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, bao gồm hàng hóa bị rơi rớt, người bị nghiền nát hoặc bị thương, xe nâng bị lật, công nhân ngã từ càng nâng, và những tai nạn gây tử vong do sự thiếu quan sát của người lái. Vì vậy, hiểu rõ về các loại xe nâng và nắm vững các kiến thức về vận hành cũng như tuân thủ các quy tắc an toàn xe nâng là vô cùng quan trọng.
Tai nạn sẽ xảy ra nếu vi phạm các nguyên tắc an toàn xe nâng
Để giảm thiểu nguy cơ xảy ra tai nạn, việc tuân thủ các nguyên tắc an toàn xe nâng là rất quan trọng. Vi phạm những nguyên tắc sau có thể dẫn đến tai nạn:
Thiếu đào tạo
Người lái xe nâng cần được đào tạo về các nguyên tắc vật lý và hiểu rõ trọng tải tối đa mà xe nâng có thể chịu đựng. Việc cho phép nâng vật nặng hơn trọng tải quy định có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng.
Thiếu kiểm soát
Người lái xe nâng cần phải có khả năng kiểm soát xe một cách chính xác và chắc chắn. Không làm chủ được xe nâng có thể dẫn đến mất thăng bằng, lật xe hoặc va chạm với các vật thể xung quanh.
Khi nâng hàng quá tải trọng xe nâng có thể bị mất thăng bằng
Sử dụng xe không an toàn
Vận hành xe nâng mà không tuân thủ các quy tắc an toàn hoặc sử dụng các xe có bong tróc, thiếu bộ phận cần thiết cũng là nguyên nhân gây tai nạn.
Vi phạm kỹ thuật an toàn
Không tuân thủ các quy định về kỹ thuật an toàn vận hành xe nâng, chẳng hạn như sử dụng thiết bị nâng không đúng cách, có thể dẫn đến hậu quả đáng tiếc.
Để hạn chế nguy cơ tai nạn, trước khi vận hành xe nâng, rất quan trọng phải kiểm tra toàn bộ thiết bị. Ngoài ra, trong quá trình sử dụng, việc kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm các sự cố và hư hỏng cũng cần được thực hiện. Đặc biệt, sau khi thay thế hoặc sửa chữa các bộ phận quan trọng, cần tiến hành kiểm tra và thử nghiệm hoạt động trước khi đưa xe nâng vào sử dụng.
Những hành động bị cấm khi xe nâng đang làm nhiệm vụ
- Lên xuống xe nâng khi đang hoạt động.
- Nâng hạ, di chuyển tải khi có người đứng ở gần bên tải.
- Ở trong khu vực thuộc vùng hoạt động của thiết bị nâng.
- Thực hiện nâng tải khi chưa ổn định hoặc thiếu móc nâng, thiếu thiết bị cần thiết.
- Nâng tải bị vùi dưới đất hoặc bị các vật khác đè lên hoặc liên kết với những vật khác.
- Chuyển hướng chuyển động các bộ phận trong khi động cơ chưa ngừng hẳn.
- Dùng người đẩy hoặc kéo tải cùng lúc với việc vận hành cơ cấu nâng hạ.
Những hành động bị cấm thực hiện để đảm bảo an toàn vận hành xe nâng
Tuân thủ những hành động bị cấm khi nâng hàng là điều cần thiết để đảm bảo an toàn xe nâng và tránh các tai nạn không mong muốn trong quá trình vận hành xe.
Trường hợp xe nâng phải ngừng hoạt động ngay tức khắc
- Phát hiện vết nứt ở những vị trí quan trọng của kết cấu kim loại.
- Hệ thống phanh bị hỏng hoặc gặp vấn đề trục trặc.
- Móc, cáp, tang bị mòn quá mức cho phép, không đảm bảo an toàn khi vận hành.
- Trong trường hợp cấp tải và dỡ vật liệu cho các phương tiện vận tải, phải đảm bảo an toàn cho các phương tiện đó.
- Khoảng cách từ tải đến các vật phía dưới nhỏ hơn 0,5 m, không được thực hiện di chuyển tải. Đầu trục không được sử dụng để đẩy, kéo các thiết bị.
- Khi muốn vào cabin, người phải đứng tại sàn đi lại và báo hiệu cho người điều khiển cầu trục biết. Chỉ khi được sự đồng ý của người điều khiển, mới được vào cabin và đóng cửa ngay sau đó đứng ở vị trí an toàn. Cần tránh thò đầu, tay, chân ra ngoài để tránh nguy hiểm.
Xe nâng phải dừng hoạt động nếu có các dấu hiệu nguy hiểm
- Thực hiện hoạt động nâng hạ thùng xe chỉ khi người móc cáp đứng ở vị trí an toàn. Tránh va chạm của các bộ phận của đầu trục và bộ phận mang tải với người, phương tiện hoặc các thiết bị khác. Nếu cần thay đổi, phải tuân theo quy trình và đảm bảo an toàn.
- Khi sử dụng cầu trục cấp tải vào toa xe, người ở dưới đất phải đứng cách toa xe ít nhất 3m.
Lưu ý rằng việc ngưng hoạt động của xe nâng trong các trường hợp trên là cần thiết để đảm bảo an toàn cho mọi người và tránh các tai nạn không mong muốn xảy ra.
Tìm hiểu thêm
#1 Báo Giá Dịch Vụ Cho Thuê Xe Nâng Điện & Dầu Giá Tốt Nhất
#1 Báo Giá Xe Nâng Dầu 2.5 Tấn Giá Tốt Nhất Thị Trường
#1 Xe Nâng Điện Đứng Lái Chính Hãng, Giá Tốt Nhất 2023
21+ Nguyên tắc an toàn xe nâng phải tuân thủ
Để đảm bảo an toàn vận hành xe nâng, người lái/vận hành cần tuân thủ các quy tắc an toàn xe nâng sau đây:
Đáp ứng điều kiện vận hành:
- Người vận hành cần được đào tạo đầy đủ và có giấy phép vận hành (giấy phép lái xe).
- Phải có sự uỷ quyền từ doanh nghiệp để vận hành xe nâng.
- Đảm bảo trang phục lái xe phù hợp, bao gồm quần áo gọn gàng, giày bảo hộ, mũ bảo hiểm và các thiết bị bảo hộ khác.
Kiểm tra xe nâng trước khi tiến hành sử dụng:
- Trước khi sử dụng, người lái cần kiểm tra kỹ càng xe nâng để đảm bảo an toàn.
- Kiểm tra cẩn thận càng nâng, đảm bảo càng nâng thẳng và không có vết nứt hoặc gãy.
- Kiểm tra các bộ phận phanh, đèn, còi và vô lăng.
- Kiểm tra động cơ và các phụ kiện đi kèm theo từng loại xe nâng.
- Nếu tất cả các bộ phận hoạt động tốt và không có vấn đề gì, thì có thể tiến hành vận hành. Tuy nhiên, nếu phát hiện vấn đề hoặc sự cố, cần kiểm tra kỹ càng hơn và thực hiện sửa chữa để đảm bảo an toàn khi sử dụng xe nâng.
Tuân thủ nguyên tắc an toàn xe nâng đảm bảo an toàn cho mọi người
Tuân thủ các chỉ dẫn và lưu ý quan sát xung quanh:
Trước khi lên xe và sau khi lên xe, người lái cần quan sát kỹ xung quanh và tuân thủ các chỉ dẫn đặc biệt.
- Chỉ được hoạt động trên khu vực và đường đi quy định.
- Chú ý các biển báo và dấu hiệu công trường, đặc biệt là biển báo tải trọng tối đa, chiều cao tĩnh và tuân thủ nghiêm ngặt.
- Lưu ý đến chiều cao của phụ tải, cột buồm và bảo vệ trên không khi di chuyển vào hoặc ra khỏi các công trường, cảng hoặc kho bãi.
- Chú ý khi vận hành xe nâng gần rìa bến, đường dốc để tránh xe nâng rơi xuống nếu tiếp cận quá gần – giữ khoảng cách an toàn từ rìa.
- Tránh vận hành xe nâng trên cầu hoặc cầu dẫn, trừ khi chúng có khả năng chịu được trọng lượng của xe nâng và tải trọng nâng thêm.
- Quan sát những người xung quanh, khoảng cách từ hàng hóa, thiết bị và xe nâng khác đang hoạt động trong khu vực.
Vận hành xe ở tốc độ an toàn:
- Trong suốt quá trình vận hành xe nâng, cần lưu ý duy trì tốc độ an toàn, tránh lái xe quá nhanh gây thiếu quan sát và gây nguy hiểm.
- Tránh dừng, rẽ hoặc di chuyển đột ngột. Khi cần rẽ hoặc đi qua góc cua, hãy quan sát kỹ, di chuyển với tốc độ chậm và thích hợp để đảm bảo an toàn và tránh rủi ro.
Đảm bảo vận chuyển hàng hóa theo tải trọng quy định:
- Đảm bảo vận chuyển hàng hóa không vượt quá tải trọng quy định của xe nâng.
- Nâng hàng chỉ trong tải trọng cho phép theo hướng dẫn của nhà sản xuất để đảm bảo an toàn tối đa.
Giữ an toàn khi sử dụng:
- Trong quá trình vận hành, cần chú ý hạ tải xuống và giữ nó gần mặt đất.
- Không vận chuyển người trên xe nâng.
- Sử dụng khoá vô lăng và khóa càng khi cần thiết.
- Sử dụng thiết bị khóa/tagout thích hợp để ngăn xe nâng khởi động vô tình.
Chú ý quan sát xung quanh khu vực vận hành:
Đảm bảo tầm nhìn rộng, thoáng và rõ ràng khi vận hành xe nâng. Tầm nhìn rộng giúp phát hiện sớm tình huống và xử lý nhanh chóng.
Luôn tập trung tuyệt đối khi vận hành xe nâng
Lưu ý an toàn về khoảng cách:
Trong cùng một khu vực làm việc, cần duy trì khoảng cách an toàn giữa các xe nâng, hàng hóa và các khu vực hoạt động của công nhân. Người lái xe nâng nên giữ khoảng cách an toàn khi di chuyển và tránh việc tiếp cận quá gần. Đặc biệt, khi rẽ hướng, cần chú ý đến khoảng cách an toàn tối thiểu.
Lái xe trên đường dốc phải chú ý an toàn:
Người lái cần hết sức cẩn thận khi đi trên đường dốc: kiểm tra khu vực làm việc trước khi lái xe và điều khiển xe với tốc độ chậm trên đường xấu, dốc và không bằng phẳng. Khi đi lên đường dốc, di chuyển theo hướng về phía trước và khi đi xuống đường dốc, đặc biệt là khi có hàng hóa. Ngoài ra, không nâng hoặc hạ hàng hoá hoặc thay đổi tải trọng khi trên đường dốc.
Liên tục quan sát môi trường hoạt động:
Người lái cần tuân theo các quy tắc giới hạn vận hành, quan sát các biển báo cảnh báo và nhận biết các thay đổi trong môi trường xung quanh để có thể xử lý kịp thời và tránh nguy hiểm. Điều này giúp đảm bảo an toàn khi vận hành xe nâng.
Phân bố tải trọng đều:
Đây là một nguyên tắc quan trọng để đảm bảo an toàn khi sử dụng xe nâng. Người lái cần chú ý:
- Không nâng hoặc di chuyển hàng hóa trừ khi cả hai càng nâng đặt đều dưới tải trọng.
- Không nâng hàng chỉ bằng một càng nâng.
- Sử dụng pallet phù hợp với tải trọng của hàng hóa cần nâng.
- Tránh sử dụng pallet hoặc ván trượt bị hư hỏng, mục nát để đảm bảo sự cân bằng của xe khi nâng.
Luôn chú ý tải trọng khi nâng hàng để tránh bị mất cân bằng gây lật xe
Quan sát biển báo và tải trọng chiều cao nâng tối đa:
Trong nguyên tắc an toàn xe nâng, người lái cần chú ý quan sát biển báo, đánh dấu lối đi và nhãn trên xe nâng bằng cách sử dụng biển báo có sẵn, nhãn dán hoặc kết hợp cả hai để dễ dàng nhận biết. Đồng thời, cần thiết lập hệ thống đánh dấu vị trí làm việc trong doanh nghiệp.
Luôn lưu ý các biển báo an toàn tại các giao lộ nơi có người đi bộ và phương tiện giao thông gặp nhau. Ngoài ra, mỗi loại xe nâng sẽ có giới hạn tải trọng nâng cao nhất. Hãy chắc chắn nhìn rõ tải trọng nâng cao nhất của xe để đảm bảo an toàn cho xe nâng, người lái và hàng hóa.
Tập trung cao độ:
Trong quá trình lái xe nâng, người lái cần tập trung cao độ và tránh xao lãng. Sự tập trung cao độ giúp người lái nhận biết và phản ứng kịp thời đối với các tình huống nguy hiểm, đảm bảo an toàn khi sử dụng xe nâng.
Tiếp nhiên liệu cho xe nâng:
Việc tiếp nhiên liệu cho xe nâng chỉ nên được thực hiện tại các vị trí được quy định. Đảm bảo việc tiếp nhiên liệu được thực hiện đúng quy trình giúp đảm bảo an toàn cho người lái và không gây ảnh hưởng đến xe.
Luôn báo hiệu khi rẽ hướng:
Khi muốn rẽ hướng, người lái cần báo hiệu trước bằng đèn hoặc các phương tiện tương tự. Trước khi rẽ, cần chú ý quan sát kỹ và dừng lại nếu có vật cản hoặc không đảm bảo khoảng cách an toàn tối thiểu. Điều này đảm bảo an toàn khi điều khiển xe nâng.
Quan sát, chú ý an toàn khi đi qua đường ray:
Khi đi qua đường ray, người lái cần cho xe chạy chéo và cho qua từng bánh một. Điều này đảm bảo an toàn khi sử dụng xe nâng.
Đảm bảo điều khiển xe đúng cách khi có tải trọng hàng lớn:
Với xe nâng có tải trọng hàng lớn, người lái cần chú ý đặc biệt. Điều này yêu cầu người lái có kỹ năng và kinh nghiệm lái xe an toàn. Hãy luôn cân bằng hàng hóa để tránh rơi vỡ, gây nguy hiểm cho con người và gây thiệt hại lớn.
Lưu ý về địa hình di chuyển:
Người lái xe nâng cần chú ý đến địa hình di chuyển, bao gồm cả bề mặt phẳng và gồ ghề. Không cùng loại xe nâng phù hợp với mọi loại địa hình, vì vậy người lái cần xem xét và lựa chọn phương án an toàn nhất. Đây là một nguyên tắc quan trọng trong việc đảm bảo an toàn xe nâng.
Chú ý đến phương tiện và xe nâng khác trong khu vực làm việc:
Khi làm việc gần các thiết bị, phương tiện khác hoặc các xe nâng khác, người lái cần đảm bảo giữ khoảng cách an toàn. Ngoài ra, khi di chuyển hoặc rẽ hướng, người lái cần quan sát kỹ và cung cấp các tín hiệu cảnh báo phù hợp. Đây là một phần quan trọng trong việc nắm vững nguyên tắc an toàn khi sử dụng xe nâng.
Đảm bảo ngồi đúng tư thế khi vận hành xe:
Việc ngồi đúng tư thế khi lái xe nâng không chỉ mang lại sự thoải mái mà còn đảm bảo an toàn. Người lái cần điều chỉnh ghế ngồi và các bộ điều chỉnh khác để có tư thế thoải mái, vừa vặn và ổn định. Điều này giúp người lái duy trì sự kiểm soát và tăng khả năng phản ứng trong các tình huống nguy hiểm.
Ngồi đúng tư thế cũng là một nguyên tắc đảm bảo an toàn xe nâng
Khu vực hạn chế và đánh dấu an toàn:
Cần đánh dấu rõ các khu vực hạn chế và lối đi trong khu vực làm việc. Sử dụng các biển báo, hình vẽ cảnh báo nguy hiểm và vạch đường để chỉ định khu vực hoạt động của xe nâng và cảnh báo nguy hiểm. Màu sắc như đỏ và vàng thường được sử dụng để đánh dấu các nguy hiểm vật lý và cảnh báo. Điều này giúp đảm bảo an toàn khi sử dụng xe nâng.
Kết thúc vận hành và tắt xe nâng đúng cách:
Sau khi hoàn thành công việc, người lái cần đặt xe nâng vào khu vực được chỉ định hoặc được ủy quyền. Hạ hết các càng, đưa cần nâng xuống sàn và áp dụng phanh cho xe. Sau đó, tắt động cơ và nhớ rút chìa khóa khỏi xe. Không để xe nâng hoạt động khi không có sự giám sát. Đây là những bước quan trọng để đảm bảo an toàn xe nâng khi kết thúc vận hành.
Lưu ý: Việc bảo dưỡng định kỳ và kiểm tra xe nâng khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào cũng rất quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu suất của xe nâng.
Về việc dừng và đỗ xe nâng sau khi sử dụng
Nguyên tắc an toàn xe nâng khi dừng, đỗ xe
Khi dừng xe nâng:
- Đạp bàn điều khiển để dừng xe hoặc thả chân ra khỏi bàn đạp ga.
- Đồng thời, đặt chân lên bàn đạp phanh để giảm tốc độ xe cho đến khi xe dừng hoàn toàn.
Khi đỗ xe nâng:
- Hạ càng nâng xuống mặt sàn.
- Đồng thời, điều khiển nghiêng trụ nâng về phía trước.
- Kéo thẳng tay để đưa, hạ càng về vị trí trung gian.
Khi muốn rời khỏi xe nâng:
- Đảm bảo chìa khóa đã được đặt ở chế độ OFF.
- Tắt tất cả các công tắc điện trên xe.
- Rút chìa khóa ra khỏi ổ cắm.
Tuân theo các nguyên tắc đỗ xe nâng để đảm bảo an toàn
Lưu ý khi dừng, đỗ xe nâng
- Không rời khỏi xe nâng cho đến khi xe hoàn toàn dừng lại. Tránh nhảy ra khỏi xe khi xe đang di chuyển.
- Đảm bảo đưa xe vào số khi dừng. Kiểm tra hệ thống phanh để đảm bảo nó đã được kích hoạt và xe ổn định ở vị trí đỗ.
- Đỗ xe nâng đúng vị trí quy định và đảm bảo xe ở trạng thái an toàn. Nếu cần đỗ xe trên mặt nghiêng, hãy sử dụng phanh tay và chèn lốp xe.
- Lựa chọn vị trí đỗ xe lý tưởng bao gồm bề mặt đất cứng, rộng rãi và không trơn trượt hoặc lún.
- Khi đỗ xe nâng ở khu vực dân cư hoặc nơi có nhiều phương tiện di chuyển, đảm bảo đỗ xe đúng nơi quy định và không làm cản trở giao thông. Có thể sử dụng hàng rào, biển báo hoặc vật chắn để cảnh báo cho người điều khiển khác khi tiếp cận khu vực xung quanh xe.
- Khi dừng hoặc đỗ xe nâng, luôn hạ càng nâng xuống mức thấp nhất và đặt nó lên mặt đất.
Như vậy, chúng ta đã cùng tìm hiểu các nguyên tắc an toàn quan trọng khi vận hành xe nâng. An toàn xe nâng không chỉ là trách nhiệm của người lái xe, mà còn là sự quan tâm và uy tín của cả doanh nghiệp. Hiểu và tuân thủ những nguyên tắc này để đảm bảo sự an toàn cho người lái xe và nhân viên xung quanh, giúp bảo vệ tài sản và hàng hóa được nâng chở.
